Dobre praktyki dla szkół na rzecz łagodzenia zmian klimatu na terenach przyszkolnych, Przykłady realizacji

Przedstawiamy Państwu przykłady działań na rzecz łagodzenia skutków zmian klimatu  jakich podejmują się uczniowie szkół Dolnego Śląska w ramach projektu "Przyroda łagodzi zmiany klimatu – program aktywnej edukacji o wpływie zmian klimatu na bioróżnorodność i otoczenie człowieka", finansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

 Wykazując zaangażowanie, dobrą organizację i pomysłowość, uczniowie wraz z opiekunami tworzą w obrębie swojej placówki szkolnej przykładowe miejsca  wspomagające bioróżnorodność oraz umożliwiające przeprowadzenie badań i obserwacji na temat wskaźników zmian klimatu.

Zadaniem  każdej  z grup jest przygotowanie i opisanie swojego „ Małego Projektu Wdrożeniowo- Badawczego”: należy wybrać temat związany z warunkami przyrodniczymi otoczenia, zaplanować działania i koszty. Na podstawie tego opisu pomysł jest realizowany przez uczniów oraz opiekunów grup. Pomysły są wspierane przez edukatorów ekologicznych Fundacji Natura Polska oraz Fundacji Ekologicznej Zielona Akcja.

Tematy podjętych działań:

Dotknąć, powąchać i zrozumieć naturę - szkolny ogród doświadczeń; Ogródek meteorologiczny - pomiary składników przyrody i ich wpływ na życie owadów (Szkoła Podstawowa im. Jadwigi Ślęskiej w Sokołowcu)

Założenie zielonej strefy ucznia; Jak roślinność wpływa na poziom zanieczyszczenia powietrza tlenkami siarki? (Zespół Szkół Elektryczno-Mechanicznych w Legnicy)

Ogród relaksacyjny; Oznaczanie roślin na terenie szkoły (Szkoła Podstawowa nr 3 w Złotoryi)

Co przyroda chce Nam powiedzieć?; Dlaczego nadmiar nawozów i soli szkodzi roślinom? (Szkoła Podstawowa nr 83 im. Jana Kasprowicza)

"Dla każdego cos miłego…" - zapraszamy gosci do naszej szkoły; Kwitnąca woda, a wyspy na Morzu Bałtyckim (Szkoła Podstawowa nr 83 im. Jana Kasprowicza)

Kwitnaca laka w szkole, Jak czlowiek zmienia klimat? (Szkoła Podstawowa w Gierałtowcu)

Rabata ziołowa a kwitnąca łąka; Jak człowiek zmienia klimat? (Szkoła Podstawowa w Gierałtowcu)

Owocowy zawrót głowy, czyli sad przy szkole; Uwaga! POGODA SIĘ ZMIENIA (Szkoła Podstawowa w Nowym Kościele)

Ekologicznie działamy o klimat dbamy; Jak prawidłowo przygotować inwentaryzację terenów zielonych naszej szkoły (Szkoła Podstawowa im. Jana Kochanowskiego w Wądrożu Wielkim)

Szkoła wśród zieleni – ogród wertykalny; Czym oddycham (Zespół Szkół Budowlanych im. Wojska Polskiego)

Dbamy o nasz klimat (Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Rudnej)

Gramy w zielone na spoconej Ziemi; Woda w naszym potoku Dzik (Zespół Szkół Społecznych w Dzikowcu)

Postaw na klimat (Szkoła Podstawowa nr 1 w Olszynie)

Postaw na klimat (Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka w Biedrzychowicach)

Zaproszenie dla motyli; Jak poznajemy drzewa? (Szkoła Podstawowa w Budzowie - filia w Grodziszczu)

Różane rabaty; Czy mamy wpływ na przyrodę wokół nas? (Szkoła Podstawowa w Budzowie)

Zagospodarowanie zielenią terenu przy boisku szkolnym; Poznajemy entomofaune i arachnofaune Parku Biskupińskiego i terenów przyległych (Niepubliczny Zespół Szkół Szkolno-Przedszkolny NURT)

"W zielone gramy…" (Szkoła  Podstawowa nr 2 im. Tadeusza Kościuszki)

Klimatyczny zakątek; Czy pogodynka mówi prawdę? (Szkoła  Podstawowa nr 2 im. Tadeusza Kościuszki)

Klimatyczny ogród; Pogoda i jej wpływ na klimat (Szkoła Podstawowa im. Ks. Jana Twardowskiego w Dąbiu)

"W zgodzie z przyrodą" - zielony gabinet biologiczny; Nowa jakość wiedzy (Zespół Szkół nr 9 we Wrocławiu)          

“Razem dla przyrody” – magiczny zakątek; “Pogoda” - pomiar składników przyrody i ich wpływ na życie owadów (Zespół Szkolno-Przedszkolny w Męcince)

Ogródek ekologiczny - kwiaty i warzywa (Szkoła Podstawowa w Kaczorowie)

Zimowa ostoja - domki dla pożytecznych zwierząt; Moc roślin (Szkoła Podstawowa w Kaczorowie)

Zielony zakątek; Rośliny kontra smog (Zespół Szkół nr 9)

Ekologicznie działamy o klimat dbamy - kącik ekologiczny z rabatą ziołową; Zioła (Szkoła Podstawowa im. Jana Kochanowskiego w Wądrożu Wielkim)

Kwiatowy zakątek – oaza dla wszystkich; Składniki pogody I ich wpływ na życie owadów – pomiar (Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Lwówku Śląskim)

Motyl, pszczoła, osa, trzmiel - owadów wiele, to są nasi przyjaciele!; "Pogoda" - pomiar składników przyrody i ich wpływ na życie owadów (Szkoła Podstawowa im. Jadwigi Ślęskiej w Sokołowcu)

Kolory przyrody (Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 1 we Wrocławiu)      

Kolory przyrody (Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 1 we Wrocławiu)

Przykłady realizacji:

Szkoła Podstawowa im. Jadwigi Ślęskiej w Sokołowcu

(Dotknąć, powąchać i zrozumieć naturę - szkolny ogród doświadczeń; Ogródek meteorologiczny - pomiary składników przyrody i ich wpływ na życie owadów)

Na placu przy Szkole Podstawowej im. Jadwigi Śląskiej w Sokołowcu utworzono miejsca, place, klomb przyjaznych pszczołom i innym owadom zapylającym roślin, w którym posadzono miododajne rośliny, np.: budleje Dawida, jeżówki. Obsiano trudnodostępne miejsca nasionami łąk kwiatowych i założono klasowe mini-ogródki z ziołami i kwiatami.

Przeprowadzono zajęcia edukacyjne uświadamiające potrzebę działań w zakresie ochrony owadów, zmian klimatycznych na Ziemi. 5. Zmobilizowano do działań rodziców, uczniów z innych klas, sołtysów, władze samorządowe.

Dzięki tym działaniom wśród uczniów nastąpił znaczący wzrost wiedzy o wpływie zmian klimatu na środowisko przyrodnicze. Działania zainspirowały uczestników do podejmowania przemyślanych działań na terenie szkoły, w jej otoczeniu, w domu, których celem jest zachowaniu bioróżnorodności oraz nauczyły umiejętności pracy w grupie i samodzielnego poszukiwania informacji.

Dzięki działaniom znacząco wzrósł prestiż szkoły wśród lokalnej społeczności. Korzystnym efektem było zagospodarowane miejsca przy szkole a także nawiązanie współpracy z ludźmi i firmami.

Podczas realizacji projektu badawczego pt.: Ogródek meteorologiczny - pomiary składników przyrody i ich wpływ na życie owadów, grupa uczniów wykonała szereg pomiarów: składników pogody, opadów, temperatury odczuwalnej, punktu rosy, największej i najmniejszej wartości, barometryczny, fazy księżyca. Dokonano obserwacji i utworzono dokumentację fotograficzną owadów gromadzących się wśród miododajnych kwiatów.

Na podstawie obserwacji uczestnicy samodzielnie potwierdzili znaną informację, że zwierzęta potrafią przewidzieć pogodę, na przykład ograniczając swoją aktywność w obliczu opadów. Zaobserwowano, że wzrost ciśnienia w powietrzu, mogący zwiastować wietrzną pogodę, wybijał owady z ich rytmu - ograniczyły aktywność przy wysokim ciśnieniu w obawie przed zagrożeniem ze strony podmuchów wiatru, zdecydowanie mniej zauważalnych było motyli i pszczół. Również temperatura miała wpływ na aktywność owadów. W dniach, w których temperatura była relatywnie niższa także spadała aktywność owadów.

Przykłady realizacji:

Szkoła Podstawowa im. Jadwigi Ślęskiej w Sokołowcu

(Dotknąć, powąchać i zrozumieć naturę - szkolny ogród doświadczeń; Ogródek meteorologiczny - pomiary składników przyrody i ich wpływ na życie owadów)

Na placu przy Szkole Podstawowej im. Jadwigi Śląskiej w Sokołowcu utworzono miejsca, place, klomb przyjaznych pszczołom i innym owadom zapylającym roślin, w którym posadzono miododajne rośliny, np.: budleje Dawida, jeżówki. Obsiano trudnodostępne miejsca nasionami łąk kwiatowych i założono klasowe mini-ogródki z ziołami i kwiatami.

Przeprowadzono zajęcia edukacyjne uświadamiające potrzebę działań w zakresie ochrony owadów, zmian klimatycznych na Ziemi. 5. Zmobilizowano do działań rodziców, uczniów z innych klas, sołtysów, władze samorządowe.

Dzięki tym działaniom wśród uczniów nastąpił znaczący wzrost wiedzy o wpływie zmian klimatu na środowisko przyrodnicze. Działania zainspirowały uczestników do podejmowania przemyślanych działań na terenie szkoły, w jej otoczeniu, w domu, których celem jest zachowaniu bioróżnorodności oraz nauczyły umiejętności pracy w grupie i samodzielnego poszukiwania informacji.

Dzięki działaniom znacząco wzrósł prestiż szkoły wśród lokalnej społeczności. Korzystnym efektem było zagospodarowane miejsca przy szkole a także nawiązanie współpracy z ludźmi i firmami.

Podczas realizacji projektu badawczego pt.: Ogródek meteorologiczny - pomiary składników przyrody i ich wpływ na życie owadów, grupa uczniów wykonała szereg pomiarów: składników pogody, opadów, temperatury odczuwalnej, punktu rosy, największej i najmniejszej wartości, barometryczny, fazy księżyca. Dokonano obserwacji i utworzono dokumentację fotograficzną owadów gromadzących się wśród miododajnych kwiatów.

Na podstawie obserwacji uczestnicy samodzielnie potwierdzili znaną informację, że zwierzęta potrafią przewidzieć pogodę, na przykład ograniczając swoją aktywność w obliczu opadów. Zaobserwowano, że wzrost ciśnienia w powietrzu, mogący zwiastować wietrzną pogodę, wybijał owady z ich rytmu - ograniczyły aktywność przy wysokim ciśnieniu w obawie przed zagrożeniem ze strony podmuchów wiatru, zdecydowanie mniej zauważalnych było motyli i pszczół. Również temperatura miała wpływ na aktywność owadów. W dniach, w których temperatura była relatywnie niższa także spadała aktywność owadów.

2. Zespół Szkół Elektryczno-Mechanicznych w Legnicy

(Założenie zielonej strefy ucznia; Jak roślinność wpływa na poziom zanieczyszczenia powietrza tlenkami siarki?)

Uczniowie Zespołu Szkół Elektryczno-Mechanicznych w Legnicy zrealizowali projekt pn.: „Założenie zielonej strefy ucznia, tzw. Zielony kącik”. Wykonano tzw. zieloną ścianę , która znajduje się na 2 piętrze szkoły. Do ściany tej zakupiono ogrody wertykalne, rośliny i ziemię, ogrody wertykalne powieszono a następnie posadzono w nich rośliny. Rośliny posadzono również w 3 stojących donicach. Zielona ściana stała się elementem strefy relaksu dla uczniów szkoły tzw. „Zielonego kącika”. Jest to miejsce, w którym uczniowie mogą spędzić czas w otoczeniu zieleni. Wynikają w tego korzyści: wszystkie posadzone rośliny są odmianami pochłaniającymi zanieczyszczenia powietrza , tym samym oczyszczają je. Jest to istotne szczególnie w szkole technicznej zlokalizowanej w centrum miasta. Miejsce, które stworzyliśmy ma pomóc nam w oczyszczaniu powietrza, a przebywanie w tej strefie wśród zieleni łagodzi stres. Tematem projektu badawczego było pytanie: Jak roślinność wpływa na poziom zanieczyszczenia powietrza tlenkami siarki ? Uczestnicy określali poziom zanieczyszczenia powietrza tlenkami siarki za pomocą skali porostowej w trzech wybranych stanowiskach na terenie Legnicy. Porównano wyniki i wyciągnięto wnioski w odniesieniu do występującej roślinności na obszarze wyznaczonych stanowisk
Na podstawie obserwacji za pomocą skali porostowej okazało się, że faktycznie w Legnicy jest jeszcze dosyć duże zanieczyszczenie SO2- klasa 1 do 3, natomiast w miejscach najbardziej zadrzewionych zanieczyszczenie było najmniejsze.

3 Szkoła Podstawowa nr 3 w Złotoryi

(Ogród relaksacyjny; Oznaczanie roślin na terenie szkoły)

Uczniowie Szkoły Podstawowa nr 3 im. Henryka Brodatego w Złotoryi zrealizowali projekt pt.: „Ogród relaksacyjny”. W ramach projektu na terenie między szkołą a halą sportową powstało miejsce gdzie uczniowie mogą spędzać przerwy międzylekcyjne. W 7 donicach powstały kompozycje składające się z trzmieliny na pniu, liliowców, żagwina oraz gęsiówki. Między donicami zostały postawione ławki. Dzięki zajęciom praktycznym uczestnicy projektu nauczyli się jak sadzić rośliny oraz dowiedzieli się o odmiennych wymaganiach bylin i krzewów. Uczniowie zaangażowani w projekt poszerzyli wiedzę dotyczącą  wpływu zmian klimatu na środowisko. Uczestnicy nauczyli się jak sadzić rośliny oraz że każda roślina ma inne wymagania. Każdy z uczestników odniósł wrażenie, że zrobi coś pozytywnego

dla środowiska i przyczynia się do wspólnego działania rzecz Ziemi. W ramach projektu badawczego uczniowie pod opieką koordynatora projektu oznaczyli rośliny rosnące na terenie szkoły. Zaprojektowali etykiety i stworzyli tabliczki z nazwami roślin. Ostatnim etapem było umieszczenia  tabliczek przy rosnących roślinach. Uczniowie poznali nazwy polskie i łacińskie roślin rosnących na terenie przyszkolnym dzięki nabytej umiejętności posługiwania się kluczami do oznaczania roślin. Zdziwieni byli różnorodnością gatunków drzew iglastych rosnących na terenie szkoły. Uczestnicy projektu sprawnie posługują się edytorem testu co umożliwiło wykonanie tabliczek z nazwami.

4. Szkoła Podstawowa nr 83 im. Jana Kasprowicza

(Co przyroda chce Nam powiedzieć?; Dlaczego nadmiar nawozów i soli szkodzi roślinom?)

("Dla każdego cos miłego…" - zapraszamy gosci do naszej szkoły; Kwitnąca woda, a wyspy na Morzu Bałtyckim)

Uczniowie Szkoły Podstawowa nr 83 im. Jana Kasprowicza zrealizowali projekt wdrożeniowy pn.: „Dla każdego coś miłego. ..“— zapraszamy gości do naszej Szkoły. Zrealizowano zajęcia z edukatorem, podczas których dzieci miały za zadanie przejrzenie dostępnych materiałów związanych z tematyką zajęć. Przedstawiły swoje pomysły i drogą głosowania wybrano najbardziej interesujące je projekty. Zdecydowano, że zaprosimy do szkoły gości — owady, jeże i ptaki. Zamówiono domek — hotel dla owadów, 4 domki dla jeży, a także karmniki i nasiona dla owadów. Podczas zajęć przedstawiona została także prezentacja na temat jeży przygotowana przez jedną z uczennic. Dzieci podzielone na grupy zamontowały karmniki dla ptaków, nasiona i domki dla jeży w wybranych wcześniej miejscach. Razem z Panem Konserwatorem zamontowały także hotel dla owadów, który będzie służył przez kolejne lata.

Dzieci podczas długich przerw dbają o przygotowane przez siebie miejsca, doglądają domków i uzupełniają karmniki.

W ramach projektu badawczego pt.: „Kwitnąca woda, a wyspy na Morzu Bałtyckim.“ Dzieci sprawdzały, w jakich warunkach rozwijają się glony i co oznacza termin „kwitnące wody“, dlaczego czasami latem nie możemy kąpać się w morzu.

Przygotowały 3 butelki, jedna z woda czystą, jedna z wodą z jeziora, jedna z woda z nawozem. Butelki stały na słonecznym parapecie. Dzieci przez mniej więcej dwa tygodnie obserwowały jak rozwija się „życie“ w każdej z butelek. Jedna z butelek była osłonięta przed słońcem. Obserwacje dzieci wykazały, że glony najlepiej rozwijają się w dobrze nasłonecznionym miejscu w  wodzie z dodatkiem nawozu.  Klasa była dość zdyscyplinowana i konsekwentna z prowadzeniu obserwacji. Wykazano, że glony najlepiej rozwijają się w dobrze nasłonecznionym miejscu w wodzie z dodatkiem nawozu. Z informacji, które samodzielnie odnalazły wynikało, że intensywny rozwój glonów w wodzie wynika ze spełnienia trzech warunków: pogoda jest bardzo ciepła i słoneczna, woda jest pełna substancji odżywczych, szczególnie azotu i fosforu (mówimy wtedy, że nastąpiła eutrofizacja zbiornika) oraz brak ruchu wody.

5. Szkoła Podstawowa w Gierałtowcu

(Kwitnąca laka w szkole, Jak człowiek zmienia klimat?)

Szkoła Podstawowa w Gierałtowcu zrealizowała projekt wdrożeniowy pt.: „Kwitnąca łąka w szkole”. Wykonano hotele i poidełka dla owadów. Założono zielniki. Wykonano grupową pracę plastyczna: „Jak wyobrażamy sobie szkolną łąkę?”. Zasadzono drzewa i wysiano łąkę kwietną. Zamontowano zewnętrzna stację pogodową. Zamontowano hotele dla owadów w pobliżu łąki. Zaktywizowano uczniów, rodziców i pracowników szkoły do lokalnych działań ekologicznych (wykonanie przez uczniów hoteli dla owadów, lokalne nasadzenia, wspólne dbanie o łąkę kwietną i przyrodę wokół szkoły) co zapewniło ochronę bioróżnorodności na terenie szkoły oraz zapewniło pożywienie i przyjazne miejsca dla zapylaczy. Łąka zapewniła ochronę rodzimych gatunków roślin w miejscu kwietnej łąki. Projekt pozwolił uczniom na poznanie nowych gatunków owadów i roślin rodzimych oraz sposobów ochrony środowiska w najbliższym otoczeniu i zwiększył wśród uczestników umiejętność prowadzenia obserwacji pogody i pozwolił na ukształtowanie poczucia odpowiedzialności za otaczające środowisko oraz na uwrażliwienie na piękno przyrody. Realizacja urozmaiciła teren wokół szkoły o nowe gatunki roślin, drzew i spowodowała wzrost aktywności uczniów na świeżym powietrzu.

Zrealizowano projekt badawczy pt.: „Jak człowiek zmienia klimat?”. Grupa założyła zielniki służące do poznawania rodzimych gatunków drzew. Obserwowano pogodę w zewnętrzną za pomocą stacji meteorologicznej i dokonano zapisu pomiarów na kartach obserwacji (śledzenie zmian w ilości opadów, temperatury, kierunku wiatru, wilgotności powietrza, ciśnienia). Obserwowano stan wody w zbiorniku wodnym w pobliżu szkoły (staw).

Na terenie szkoły i w jej pobliżu (park, las) występuje wiele gatunków rodzimych drzew liściastych, m.in. klon, klon jawor, olsza, buk, kasztanowiec, dęby szypułkowe i bezszypułkowe itp. Zasianie łąki kwietnej i założenie licznych hoteli dla owadów spowodowało pojawienie się większej liczby rodzimych zapylaczy na terenie wokół szkoły: motyli, pszczół, trzmieli, os, murarek oraz licznych gatunków roślin łąkowych: mniszek, facelia, maki polne, chaber bławatek, jaskier, goździk. Wyższe temperatury powietrza zanotowano w czerwcu niż we wrześniu 2021r. Wrzesień był miesiącem, w którym zaobserwowaliśmy większą liczbę dni z opadami. Jednak poziom wody w stawie utrzymywał się na podobnym poziomie.

6. Szkoła Podstawowa w Gierałtowcu

(Rabata ziołowa a kwitnąca łąka; Jak człowiek zmienia klimat?)

Szkoła Podstawowa w Gierałtowcu zrealizowała projekt wdrożeniowy: Rabata ziołowa a kwitnąca łąka. Wykonano hotele i poidełka dla owadów, wysiano nasiona oraz posadzono sadzonki roślin wieloletnich na łące kwietnej. Wykonano prace plastyczną „Jak wyobrażam sobie szkolną łąkę”. Zasadzono glicynię, drzewa wiśni, jarzębiny oraz róże rabatowe i zamontowano hotele dla owadów. Dzięki projektowi dzieci miały okazję ćwiczyć planowanie i koordynację różnych działań oraz umiejętności w zakresie komunikacji i współpracy. Uczniowie poznali proces przygotowania ziemi pod posianie i posadzenie roślin. Łąka kwietna wzbogaciła ekosystem szkolnego parku, dała również pożywìenie i schronienie dla pożytecznych owadów.

W ramach projektu badawczego pt.: Jak człowiek zmienia klimat, przeprowadzono badanie czystości wody w pobliskim stawie oraz zmierzono pH wody. Obserwowano florę i faunę w stawie,  rozpoznawano różnorodne gatunki owadów i ptaków na łące kwietnej. Śledzono rozwój posianych i posadzonych roślin. W wyniku przeprowadzonych obserwacji i badań uczniowie nauczyli się, że dzięki założonej przez nich łące kwietnej schronienie zyskało wiele gatunków owadów. Ustalono, że woda w pobliskim stawie jest neutralna i dzięki temu posiada bogatą florę i faunę. Uczniowie byli w stanie odnaleźć w jego pobliżu bobry, żaby, ptaki oraz wiele gatunków ryb. Dzięki posadzonym roślinom uczniowie zdali sobie sprawę, ile czasu zajmuje rozwój pojedynczej sadzonki. Uświadomili sobie, że drzewa posadzone w pobliżu szkoły oczyszczą powietrze z toksycznych gazów i pyłów, a także ochronią przed hałasem z pobliskiej drogi.

7. Szkoła Podstawowa w Nowym Kościele

(Owocowy zawrót głowy, czyli sad przy szkole; Uwaga! POGODA SIĘ ZMIENIA)

W Szkole Podstawowej w Nowym Kościele założony został mini sad. Składa się on z dziesięciu krzewów owocowych i dziesięciu drzew owocowych. Uczniowie dowiedzieli się czym spowodowane są zmiany klimatu i jakie działania można podjąć, aby temu zapobiec, poznali gatunki drzew owocowych i krzewów owocowych oraz nauczyli się sadzić krzewy i drzewa, którymi będą się opiekować. W czasie wycieczki do Przemkowskiego Parku Krajobrazowego uczestnicy poznali rośliny inwazyjne obcego pochodzenia. Na terenie mini sadu będzie można realizować zajęcia terenowe z różnymi grupami uczniów (od przedszkolaków po klasę ósmą) z wielu przedmiotów (edukacja wczesnoszkolna, przyroda, biologia, chemia, plastyka), a założony na szkolnej działce sad wzbogaci atmosferę w tlen. W upalne dni sad będzie ochładzał powietrze atmosferyczne.

Zrealizowano projekt badawczy pt.: Uwaga! POGODA SIĘ ZMIENIA, w jego ramach uczniowie, korzystając zarówno z profesjonalnych jak i wykonanych przez siebie przyrządów obserwowali pogodę przez jeden miesiąc, a wyniki obserwacji zapisywali w raptularzach.

Każda grupa (klasa została podzielona na cztery grupy) wykonała wykres średniej dobowej temperatury, opadów, ciśnienia atmosferycznego, prędkości wiatru oraz wykonała różę przeważających wiatrów.  Swoje wyniki uczniowie porównali z pomiarami z zeszłych lat.

8. Szkoła Podstawowa im. Jana Kochanowskiego w Wądrożu Wielkim

(Ekologicznie działamy o klimat dbamy; Jak prawidłowo przygotować inwentaryzację terenów zielonych naszej szkoły)

Szkoła podstawowa im. Jana Kochanowskiego w Wądrożu Wielkim zrealizowała projekt wdrożeniowy pn.: Ekologicznie działamy o klimat dbamy. Uczestnicy spotkali się z przyrodnikiem, co umożliwiło poznanie zwyczajów owadów zapylających. Zbudowano domki dla owadów i urządzono konkurs na najciekawszą strukturę. W ramach poddziałania MINI ARBORETUM wytyczono miejsca pod nasadzenia aby możliwe było stworzenie miejsca przyjaznego owadom. Uczestnicy utworzyli grupę dziennikarską, która na bieżąco promowała wszystkie działania projektowe. Stworzyliśmy dokumentację fotograficzną o działaniach projektowych. Dzięki tym działaniom nastąpił wzrost zainteresowania zmianami klimatu i swoim otoczeniem. Zaowocowało także zwiększeniem odpowiedzialności za otoczenie szkoły oraz wzrostem świadomości, że wspólnie możemy zrobić coś dla owadów zapylających.

W ramach projektu badawczego: Inwentaryzacja terenów zielonych wokół szkoły, uczestnicy stworzyli ilościowy zapis drzew, gdzie zmierzono obwody pni poszczególnych drzew. Określono gatunków i wiek drzew.

Po przeprowadzeniu szczegółowej inwentaryzacji uczniowie wyciągnęli następujące wnioski:

Teren szkoły został podzielony na dwa sektory. W sektorze 1 znajduje się 68 drzew i dominują tutaj drzewa iglaste: świerk pospolity, sosna zwyczajna oraz modrzew europejski. Po zmierzeniu obwodów pni na wysokości 1,3 m przybliżony wiek drzew wynosi od 20 – 25 lat. W tym sektorze drzewa są posadzone bardzo gęsto i niektóre z nich mają ograniczony dostęp do światła co może wpływać na szybkość ich wzrostu.

W sektorze drugim znajduje się 40 drzew i dominują tutaj drzewa liściaste: lipa szerokolistna, drobnolistna, klon zwyczajny oraz grab. Po zmierzeniu obwodów pni na wysokości 1,3 m przybliżony wiek drzew wynosi 30 – 40 lat. Drzewa w tym sektorze są posadzone w odpowiednich odległościach, co umożliwia bardzo dobry dostęp do światła i prawidłowy rozwój.

9. Zespół Szkół Budowlanych im. Wojska Polskiego

(Szkoła wśród zieleni – ogród wertykalny; Czym oddycham)

10. Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Rudnej

(Dbamy o nasz klimat)

Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Rudnej zrealizował projekt wdrożeniowy „Dbamy o nasz klimat“. W ramach projektu wykonano wiele działań zmierzających do

popularyzacji korzyści wynikających z istnienia pszczół. Główne działania, które zrealizowano to przede wszystkim utworzenie łąki kwietnej z roślin miododajnych takich jak facelia, która zlokalizowana jest w pobliżu pasieki. Ważnym działaniem była aranżacja małego ogrodu z wykorzystaniem roślin miododajnych min. budleja, szałwia czy hortensja w formie poletka edukacyjnego wraz z oczkiem wodnym, które są niezbędne dla naszych pszczół jako pokarm i źródło wody. Kolejnym z działań była obserwacja pszczół i innych owadów przez uczniów biorących udział w projekcie, którzy podczas spacerów plenerowych obserwowali owady, wykonywali dokumentację fotograficzną nazywając napotkane gatunki entomologiczne. Innym z naszych działań były zajęcia edukacyjne z wykorzystaniem materiałów pomocniczych, które prowadzone były przez opiekuna projektu. Należy wspomnieć, że w rozpoczęciu działań istotnym elementem było spotkanie edukacyjne z koordynatorem projektu Pt. „Przyroda łagodzi zmiany klimatu“. Ważnym elementem podsumowującym znaczenie roślin miododajnych dla pszczół była bieżąca praca uczniów w szkolnej pasiece edukacyjnej min. pozyskiwanie miodu w szkolnej pracowni czy przygotowanie pszczół

W ramach realizacji projektu uczniowie poznali bliżej budowę pszczół, ich codzienne życie, a przede wszystkim rolę jaką odgrywają w zachowaniu różnorodności biologicznej. Działania zrealizowane w ramach projektu poprzez nasadzenia roślin miododajnych przyczyniły

się do stworzenia biotopu najbardziej odpowiedniego dla tych owadów, a dla nas pojawienie się mini ogrodu przyjaznego dla pszczół i innych owadów zapylających. Realizacja projektu była również inspiracją dla uczestników do szerszego poznawania przyrody i jej

walorów. Uczniowie chętnie poznawali różne owady, ich naturalne środowisko, co dokumentowali i z dużym zaangażowaniem przedstawiali opiekunowi. Rośliny zakupione w ramach projektu ułatwiły uczniom ich rozpoznawanie, a nasadzenia jakie zostały wykonane były przemyślane tak, aby stworzyć pszczołom najlepsze warunki do ich codziennego życia i pracy jaką wykonują.       Podczas pracy w pasiece edukacyjnej uczniowie nauczyli się umiejętnie

obchodzić z pszczołami, nie podchodzą już do nich z obawą i koniecznością do ich unikania. Dodatkowym działaniem budzącym           zainteresowanie            uczniów               było       utworzenie domków/hoteli       dla owadów, które szczególnie teraz przy niekorzystnych warunkach pogodowych są szczególnie istotne.                Takie działanie uwrażliwia młodzież na potrzebę pomocy tym owadom, których istnienie jest dla nas niezbędne. Zrealizowano również projekt badawczy, w ramach którego nauczono się rozpoznawania gatunków roślin, rozpoznawania gatunków owadów zapylających (wykonano fotografie owadów). Obserwowano pszczoły podczas zbioru nektaru oraz w ulu.

Uczniowie wskazują i nazywają rośliny miododajne na terenie szkoły i potrafią zaaranżować ogród zgodnie z własnymi oczekiwaniami, ale z uwzględnieniem roślin miododajnych. Uczestnicy zmienili własną postawę — nie są pełni obaw, kiedy widzą pszczoły, wiedzą jaką są wartością dla ludzi, są świadomi jak należy zachowywać się w obecności tych wyjątkowych owadów. Działania pobudziły chęć do poznawania walorów przyrody i poznawania zasad postępowania w pasiece.

11. Zespół Szkół Społecznych w Dzikowcu

(Gramy w zielone na spoconej Ziemi; Woda w naszym potoku Dzik)

Zespół Szkół Społecznych w Dzikowcu zrealizował projekt wdrożeniowy ,, Gramy w zielone dla Ziemi spoconej !”. Odbyło się spotkanie organizacyjne i warsztat edukacyjny w Górach Sowich w rezerwacie ,,Bukowa Kalenica ” przy zbiornikach retencyjnych Nadleśnictwa Jugów. Odbyło się spotkanie z zaprzyjaźnioną szkołą w Czeskich Janowiczkach. Zaplanowano nasadzenia wokół kąpieliska i po zakupie roślin doniczkowych i sadzonek krzewów owocowych i ozdobnych zorganizowano akcję przesadzania kwiatów doniczkowych i ustawienie ich w zaplanowanych przez młodzież miejscach oraz sadzenie krzewów owocowych przy przedszkolnym ogródku i na frontowym trawniku. Uczniowie zrozumieli na czym polega walka ze zmianami klimatycznymi i dlaczego tak ważne jest proekologiczne zachowanie.  Dowiedzieli się co to znaczy że: ,,drzewa magazynują węgiel ” i jakie znaczenie ma spędzanie wolnego czasu i ruch na łonie przyrody oraz jaki wpływ na nasze zdrowie mają otaczające nas rośliny. Nauczyli się prowadzić i planować obserwacje, jak należy dbać o rośliny doniczkowe i jak sadzi się rośliny działkowe. Szkoła odniosła również korzyści materialne i estetyczne.

W ramach projektu badawczego ,,Spocona Ziemia ” założono „pułapki” na potoku Dzik, gdzie

 pobrano próbki wody z górskiego potoku w Górach Sowich i z potoku Dzik. Przeprowadzono badania laboratoryjne wody (twardość, kwasowość, azotany).  Obserwowano stan wody po deszczach i w okresie wakacji i przeprowadzono pomiary głębokości i szerokości potoku w różnych miejscowościach.

Potok gwałtownie przybiera jeśli padają deszcze jeśli brzegi są obudowane to woda szybko spływa jak ścieki, nie rozlewa się i nie zatrzymuje, nie ma w obudowanych potokach roślin wodnych. Zwierzęta też wolą przebywać przy naturalnych brzegach potoku.

Lasy w górach usychają ponieważ korzenie drzew nie mają odpowiedniej ilości wody a osłabione drzewa atakują szkodniki np. kornik. Zbiorniki w lesie mają zatrzymać wodę i rozsączyć ją w gruncie. Woda w potoku jest średniej czystości, ma dużo azotanów a podczas deszczy spływają do niej zanieczyszczenia z pól. Ponieważ grożą nam susze albo ulewne deszcze powinniśmy nauczyć się zatrzymywać jak najwięcej wody.

12. Szkoła Podstawowa nr 1 w Olszynie

(Postaw na klimat)

Szkoła Podstawowa Nr 1 W Olszynie realizowała projekt wdrożeniowy pt.: POSTAW NA KLIMAT. Zbudowano ogród wertykalny - zieloną ścianę. Zakupiono m.in.: ścienne torby ogrodowe, zestaw rynnowy, stację pogodową.  Dużym wsparciem była pomoc rodziców, która polegała na zakupie sadzonek, podłoża, elementów do wykonania systemu gromadzenia wody i nawadniania roślin. Wykonanie zielonej ściany stało się inspiracją dla wielu okolicznych mieszkańców i zainspirowała ich do planowania własnych ogrodów czy zielonych miejsc w domu. Odbyły się warsztaty i szkolenia, które przyczyniły się do podniesienia świadomości uczniów w zakresie zmian klimatycznych, ich wpływu na bioróżnorodność i otoczenie człowieka. Uczestnicy czynnie uczestniczyli w akcjach ekologicznych o różnorodnym charakterze (szkolne, lokalne, ogólnopolskie) takich jak:

 „Światowy Dzień Ziemi-11 kroków dla Ziemi”, „PozostańMY Zieloną Planetą”, „Zakładamy rabatki”, „Poidełko dla pszczółek”, „Domki dla owadów”, „Zakwitnijmy na wiosnę”, sadzenie kwiatów na terenie Olszyny, „ Sprzątanie Świata – POLSKA Plastik? Rezygnuję. Redukuję. Segreguję”.

Podczas realizacji poszczególnych akcji, poruszany był problem wpływu przyrody na klimat oraz znaczenie działań mających na celu dbanie o środowisko przyrodnicze.

Uczniowie szkoły uczestniczyli w konkursach: konkurs fotograficzny „Natura w obiektywie” (Powiatowe Centrum Edukacyjne w Lubaniu), Konkurs wiedzy o ochronie środowiska pt. „Współczesna misja to mniejsza niska emisja. NIE dla SMOGU” (Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Lubaniu), konkurs wiedzy przyrodniczej pt. „Pszczoły, pszczolinki, trzmiele i inne owady zapylające” (Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Lubaniu). W celu poznania środowiska przyrodniczego najbliższej okolicy, problemów i sposobów łagodzenia skutków zmian klimatycznych odbyły się lekcje i wycieczki tematyczne (geografia, plastyka, biologia, godzina wychowawcza, zajęcia pozalekcyjne).

Realizacja projektu przyczyniła się do wzrostu zainteresowania uczniów problemami środowiska lokalnego. Pomogła w zrozumieniu często skomplikowanych problemów dotyczących środowiska życia człowieka, rozbudziła gotowość do działania w najbliższym otoczeniu szkoły, w zgodzie ze środowiskiem.  Uczestniczący w projekcie uczniowie dowiedzieli się, jak przyroda reaguje na zmiany klimatu oraz w jaki sposób można łagodzić skutki zmian klimatycznych. Poznali cele i zasady planowania przestrzennego oraz projektowania ogrodów wertykalnych. Projekt spotkał się z dużym zainteresowaniem i życzliwym przyjęciem nie tylko ze strony uczniów, ale także rodziców, lokalnych władz i mieszkańców. Realizacja projektu wpłynęła na zacieśnienie współpracy pomiędzy a lokalną społecznością.

Podczas realizacji projektu badawczego wykorzystując dostępne metody i narzędzia badawcze skoncentrowano się nad następującymi problemami: badaniem czystości powietrza w miejscu zamieszkania, obserwacjami pogodowymi (tygodniowy kalendarz pogody), ustaleniem lokalizacji przydomowych pojemników gromadzenia deszczówki, rozpoznawaniem gatunków porostów oraz ich mapowaniem, przyrodniczym uwarunkowaniem gospodarki przestrzennej w ramach udziału w projekcie badawczym pn. „Bliska przestrzeń”, badaniem rodzajów, składu mineralnego i odczynu pH gleb oraz ich wpływu na rozwój roślin, biologiczno – chemicznym badaniu wód, badaniem pH różnych roztworów, w tym deszczówki.

Jednym z priorytetowych celów badawczych było określenie stopnia zanieczyszczenia powietrza w miejscu zamieszkania uczniów. Prowadząc prace badawcze wykorzystano obserwację porostów i porównanie ich ze skalą porostową. Przeprowadzono analizę jakościową czystości wacików kontrolnych, wcześniej rozmieszczonych w wybranych punktach oraz obserwację stopnia natężenia ruchu samochodowego. 

Równie ważne było dla określenie biologicznej jakości miejscowej rzeki.  Tu za pomocą lup, tabel i mikroskopów poszukiwano w niej „zwierzęcych biowskaźników”. Wybierano takie rodzaje indykatorów, które posiadały tylko niewielki zakres tolerancji w porównaniu ze zmieniającymi się czynnikami środowiska. Wnioski z badań wyciągnięto dzięki odczynnikom i tabelom zawartym w walizce Eko Badacza.

Przeprowadzone analizy i obserwacje potwierdziły hipotezy, że szczególnie przy drogach o dużym natężeniu ruchu pojazdów, występuje znaczne zapylenie i skażenie powietrza dwutlenkiem siarki oraz obecny jest duży hałas. W tych miejscach było mało porostów lub nie było ich wcale, a waciki zebrały sporo osadów pyłowych. Natomiast tam, gdzie występują drzewa i gdzie zamieszkanie jest dalsze od ruchu ulicznego, zanieczyszczenie jest mniejsze co wskazały nam obecne porosty na drzewach, kamieniach i chodnikach oraz czystsze waciki. Drzewa są naturalnym filtrem pochłaniającym zanieczyszczenia pyłowe i gazowe, stąd też należy dbać o ekosystemy leśne i tereny zielone, a poziom pyłów w powietrzu ma wpływ również na jakość gleby, w której uprawiamy rośliny. Duża ilość pyłów może być szkodliwa również dla naszego zdrowia (może powodować drapanie w gardle, alergie, choroby układu oddechowego i innych). Przed wyjściem na powietrze, szczególnie w zimie, warto sprawdzić, jaka jest jakość powietrza w okolicy. Na spacery należy wyruszać jak najdalej od ulic, iść tam gdzie jest dużo drzew, np. do parku lub lasu. Przeprowadzone badania potwierdziły zależności między zjawiskami atmosferycznymi a kalendarzem (maj- miesiącem chłodu, październik- „złota jesień”). Wysoka temperatura i duże nasłonecznienie w miesiącu październiku opóźniły korzystanie z ogrzewania w domach i tym samym zmniejszyły czasowo produkcję niskiej emisji. Brak opadów w obserwowanych miesiącach (maj, październik) spowodował obniżenie poziomu wód gruntowych, spowodował odczuwalną suszę oraz silnie zakłócił obieg wody w przyrodzie.

Prowadzone prace badawcze rozbudziły w uczestnikach aktywność poznawczą; pokazały, że warto prowadzić różnego rodzaju badania, dzięki którym możemy poprawić stan środowiska przyrodniczego w naszym otoczeniu.

13. Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka w Biedrzychowicach

(Postaw na klimat)

Szkoła Podstawowa Im. Janusza Korczaka w Biedrzychowicach zrealizowała projekt wdrożeniowy: CHROŃMY NASZE ŚRODOWISKO. Założono rabatę kwietną i ziołową.

Wzięto udział w szkoleniach zwiększających świadomość uczniów w zakresie zmian klimatycznych, ich wpływu na bioróżnorodność i otoczenie człowieka. Uczestnicy czynnie udzielali się w akcjach ekologicznych  „Jak mogę być Eko”, „ Sprzątanie Świata”, „Budka dla dudka”. Realizacja projektu przyczyniła się do wzrostu zainteresowania uczniów problemami środowiska. Uczniowie wzbogacili swoją wiedzę na temat ziół i kwiatów, ich uprawy oraz znaczenia w ekosystemie. Dowiedzieli się również, jak przyroda reaguje na zmiany klimatu oraz w jaki sposób można łagodzić skutki zmian klimatycznych. Widoczne jest zaciekawienie uczniów wykorzystywaniem kwiatów i ziół w różny sposób.

W ramach projektu badawczego uczestnicy ustalili lokalizacje przydomowych pojemników gromadzenia deszczówki. Zbadano wpływ ukształtowania terenu na rozwój roślin. Tu też przeprowadzono rozpoznawanie i oznaczenie gatunków, ustalanie wieku drzew, obserwacja faz rozwojowych.  Na terenie Biedrzychowic i okolic (wieś Kałużna i Grodnica) 25 gospodarstw posiada zbiornik na wodę deszczową, a ukształtowanie terenu ma wpływ na wygląd i rozwój roślin przez co w strukturze zasiewów dominują rośliny zbożowe.

14. Szkoła Podstawowa w Budzowie - filia w Grodziszczu

(Zaproszenie dla motyli; Jak poznajemy drzewa?)

Szkoła Podstawowa w Grodziszczu zrealizowała projekt wdrożeniowy pt.: „Zaproszenie dla motyli”. W ramach realizacji zakupiono rośliny i materiały ogrodnicze (ziemia, folia, agrowłóknina, nawóz). Uczestnicy mają za zadanie dbać o rośliny. W trakcie pełnienia swoich obowiązków mają możliwość obserwacji zmian w świecie roślin i owadów.

W ramach realizacji projektu badawczego pt.: „poznawanie niektórych gatunków drzew” uczniowie prowadzili własne obserwacje następnie  wyszukiwali informacje o poznanych gatunkach, robili zdjęcia do których przygotowali własne opisy. Działania te wydatnie wzbogaciły dodatkową wiedzę przyrodniczą oraz podniosły ich wiedzę o wpływie zmian klimatu na środowisko przyrodnicze.

15. Szkoła Podstawowa w Budzowie

(Różane rabaty; Czy mamy wpływ na przyrodę wokół nas?)

Szkoła Podstawowa w Budzowie z filią w Grodziszczu zrealizowała projekt wdrożeniowy pt.: RÓŻANE RABATY. W uzgodnieniu z konserwatorem zieleni wzdłuż szkolnej posesji nasadzone zostały rabaty różane. Środowisko zostało wzbogacone o nowe rośliny, które przyciągają owady dla których powieszono 2 domki. Rabaty podnoszą estetykę zabytkowego budynku.

Uczniowie czują się gospodarzami miejsca, włączając się w zagospodarowanie przestrzeni zielonej przy szkole. Nauczyli się cierpliwości i dbałości przy pielęgnacji roślin. Przy prowadzeniu nasadzeń dzielili się obowiązkami. Podczas wzrostu i wegetacji roślin, obserwowali zmiany i nauczyli się zabezpieczania roślin odpowiednio do warunków klimatycznych. Kwitnące kwiatostany róż przyciągają oprócz owadów także wzrok uczniów, pracowników i gości szkoły.

W ramach projektu badawczego pt.: Czy mamy wpływ na przyrodę wokół nas? Przeprowadzono obserwacje wzrostu roślin na rabatach przyszkolnych oraz owadów pojawiających się przy nasadzonych różach. Uczniowie zwrócili uwagę na bioróżnorodność w środowisku przyrodniczym. Nabyli nową wiedzę na temat roślin — róż, ich wymagań, chorób, szkodników, zabiegów pielęgnacyjnych. Zainteresowali się światem owadów i ich rolą w przyrodzie. Uczniowie podnieśli swoją wiedzę z zakresu adaptacji środowiska przyrodniczego do zmian w przyrodzie oraz wpływu zmian klimatycznych na środowisko naturalne. Uczniowie uczyli się prowadzenia obserwacji przyrodniczych, poszukiwania informacji.

Fotoleracja ze szkolenia edukatorów w Dobkowie Villa Greta 5.10-6.10.2021

W ramach projektu „Przyroda łagodzi zmiany klimatu – program aktywnej edukacji o wpływie zmian klimatu na bioróżnorodność i otoczenie człowieka”, finansowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska I Gospodarki Wodnej

Relacja z warsztatów w Chocianowie 25.06-26.06.2021

W dniach 25-26 czerwca odbyły się warsztaty ramach projektu „Przyroda łagodzi zmiany klimatu- program aktywnej edukacji o wpływie zmian klimatu na bioróżnorodność i otoczenie człowieka”. Podczas zajęć terenowych mogliśmy m.in. zobaczyć efekty realizowanej w Borach Dolnośląkich ochrony czynnej siedlisk płazów, ochrony wrzosowisk, a także działań w ramach tworzenia obiektów małej retencji.

Na zdjęciach kilka spotkanych podczas warsztatów gatunków zwierzątNa trasie mozna było zaobserwować lub usłyszeć kilkanaście gatunków ptaków, w tym m.in.: wąsatkę, trzcinniczka, potrzosa, błotniaka stawowego, dziwonię (tylko głos). Koło utworzonych zbiorników wodnych uczestnicy spotkania natrafili na ślady i tropy wilków.

Przykłady realizacji:

Magiczny Ogród, Szkoła w Sokołowcu

„Dotknąć, powąchać i zrozumieć naturę - szkolny ogród doświadczeń” - pod takim hasłem uczniowie szkoły z Sokołowca realizowali od czerwca projekt edukacyjny. W ramach projektu grupa projektowa wykonała m. in.: rabaty kwiatowe, w których uczniowie posadzili sadzonki 8 odmian Budlei Dawida, 16 odmian jeżówek i wiele innych miododajnych roślin. Ponad to zamontowali ławostół edukacyjny.

Szkoła Podstawowa nr 4 im. Marii Skłodowskiej-Curie w Polkowicach

(Edukacja dla klimatu - projekt zagospodarowania terenu przyszkolnego)
Projekt ma na celu poprawę walorów estetycznych i umożliwienie uczniom kontaktu ze środowiskiem naturalnym gdzie jest możliwość rozładowania stresu, wyciszenia emocji. Zrealizowany projekt umożliwi kształtowanie postaw proekologicznych i przyczyni się do łagodzenia skutków zmian klimatycznych. Proces realizacji zachęci młodzież do działań w najbliższym otoczeniu szkoły w trakcie a także poza godzinami zajęć.
Dotychczas uczniowie posadzili zakupione pnącza w donicach z pergolą.

Szkoła Podstawowa Specjalna nr 12

(Kwietna łąka i dom dla owadów)
Szkoła posiada niezagospodarowany pas zieleni, który uczniowie chcą pozostawić jako ostoję dzikiej przyrody w mieście. Będzie to także miejsce do zajęć dydaktycznych z przyrody i biologii gdzie będzie można poznawać rodzime gatunki dziko rosnących roślin łąkowych.

Szkoła Podstawowa Nr 10 im. Zofii Kossak w Legnicy

("Przyroda łagodzi zmiany klimatu" - Zielony zakątek w szkole)
W otoczeniu szkoły potrzeba jest więcej zieleni. Zielony zakątek pozwoli podjąć działania edukacyjne mające na celu uświadomienie ludziom jaki wpływ ma przyroda na ludzi i klimat.
Utworzono „zielony zakątek”, na który składają się ramy z mchem chrobotkiem oraz rośliny doniczkowe. Mech jest antyalergiczny i nie absorbuje kurzu, nie trzeba go też podlewać.

Szkoła Podstawowa w Snowidzy

(Pomiar składników pogody z wykorzystaniem klatki meteorologicznej)
W listopadzie minionego roku udało się nam powołać grupę uczniów do realizacji projektu, zamówić i zakupić klatkę meteorologiczną z urządzeniami pomiarowymi. Ponieważ sytuacja epidemiczna zmusiła nas do izolacji i pracy zdalnej, dzieci uczyły się prowadzić dziennik pogody i wpisywać dane pomiarowe jej składników, korzystając z już dostępnych urządzeń .
Po powrocie do szkoły, będą korzystały z wyposażenia klatki meteorologicznej , wykonają pomiary, zapiszą je i zinterpretują.

Szkoła Podstawowa Nr 19 w Legnicy
(Przedogródek "DZIEWIĘTNASTKA")

Wiele dostępnych dowodów wskazuje, iż zmiany klimatyczne będą miały znaczny wpływ na różnorodność biologiczną, zarówno na poziomie ekosystemu, jak i na poziomie gatunkowym i liczebności populacji. Dlatego też szkoła chce w najbliższej okolicy aktywnie uczestniczyć i ocenić potencjalny wpływu zmian klimatu na różnorodność biologiczną.
Na terenie szkoły wybrano do zagospodarowania przestrzeń, gdzie przygotowano miejsce do zasadzenia roślin.

Szkoła Podstawowa Nr 4 im. Henryka Sienkiewicza w Jaworze
(Zielona rewolucja na terenie szkoły)

Celem było wykonanie żwirowej rabaty przy wejściu do szkoły, która będzie miejscem przyjaznym dla zwierząt. Dlatego posadzono tam wiele roślin kwitnących oraz zostanie zamontowane poidełko oraz domek dla owadów. Drugim działaniem było wykonanie kwitnącej alei drzew i krzewów.

Szkoła Podstawowa nr 3 im. Henryka Brodatego w Złotoryi
(Zimnozielony ogród)

Poprzez bezpośrednie działania uczniów na terenie szkoły, uczestnicy mogą poszerzyć wiedzę o wpływie zmian klimatycznych na bioróżnorodność i otoczenie człowieka, oraz zdobyć umiejętność sadzenia i opieki nad roślinami.
W ramach projektu stworzyono „Zimozielony ogród”. Na zagospodarowanych 43m2 zasadzono rośliny takie jak Laurowiśnia wschodnia, Skimmia japonica Rubella, Żurawka ogrodowa oraz Golteria rozesłana. Dzięki zajęciom praktycznym uczestnicy projektu nauczyli się jak sadzić rośliny oraz dowiedzieli się o odmiennych wymaganiach bylin i krzewów.

Zespół Szkół im. Narodów Zjednoczonej Europy w Polkowicach
(Nasz przyszkolny mini sad)

Celem projektu jest zwiększenie lokalnej bioróżnorodności poprzez wykonanie nasadzeń starych, zapomnianych odmian drzew owocowych. Wybór dawnych odmian roślin zapewni większą odporność roślin na zanieczyszczenia środowiska oraz lepszy rozwój w rodzimym klimacie. Aby zapewnić prawidłowy rozwój drzewom a zarazem łagodzić zmiany klimatu, będzie gromadzona i wykorzystywana woda deszczowa.

Szkoła Podstawowa Nr 4 im. Henryka Sienkiewicza w Jaworze

(Zielona rewolucja na terenie szkoły)
Celem było wykonanie żwirowej rabaty przy wejściu do szkoły, która będzie miejscem przyjaznym dla zwierząt. Dlatego posadzono tam wiele roślin kwitnących oraz zostanie zamontowane poidełko oraz domek dla owadów. Drugim działaniem było wykonanie kwitnącej alei drzew i krzewów.

Zespół Szkół i Placówek im. W. Witosa w Bolkowie
(Montaż stacji pogody oraz wysiew ziół i przypraw do pojemników na terenie internatu)
Montaż stacji pogody umożliwi uczniom obserwację zmian klimatycznych i wpływu zmian pogodowych na wegetację roślin.

Szkoła Podstawowa im. K. Makuszyńskiego w Piławie Dolnej
(Jestem świadomy - oszczędzam wodę)

Celem projektu jest uświadomienie uczestnikom, że każdy z nas ma wpływ na stan wody co jest szczególnie ważne w rejonach gdzie występuje jej deficyt.
W ramach projektu uczniowie wykonali plakaty informujące o tym, w jaki sposób oszczędzać wodę. Podczas zajęć informatycznych w formie wykresów przedstawiali ilość zużytej wody w gospodarstwach domowych i porównywali, czy wprowadzenie drobnych zmian wpływa na oszczędności roczne. Obserwowano brzeg i roślinność rosnącą nad rzeką Piławą.

Zespół Szkół im. Narodów Zjednoczonej Europy w Polkowicach
(Czy powietrze w Polkowicach jest zanieczyszczone?)

Dokonano analizy danych dotyczących zanieczyszczeń powietrza na terenie Polkowic – dane do analizy pochodziły ze strony https://panel.syngeos.pl/sensor/pm10?device=1098 oraz z badań własnych. Zbudowano czujnik do pomiaru zanieczyszczeń pyłowych powietrza, który (ze względu na nauczanie zdalne ) został zamontowany tymczasowo u jednego z uczestników projektu. Przy pomocy skonstruowanego czujnika badano obecność pyłów a w wybranych miejscach dokonano obserwacji porostów. Pierwsze obserwacje w terenie odbyły się na ulicy Skalników, w pobliżu szkoły – młodzież uczyła się rozpoznawać drzewa i porosty, które na tych drzewach występują.

Szkoła Podstawowa z O.P. w Zwróconej

(Drugie życie drzewa)
Posadzono trzy lipy i trzy świerki w miejsce wyciętych suchych drzew i przywieziono słupki i płyty betonowe na budowę kompostownika. Zabezpieczono materiał (ścięte fragmenty drzewa) do obserwacji w tzw. drugim życiu drzewa.

Szkoła Podstawowa z O.P. w Zwróconej

(Pszczoły, osy, bzygi, trzmiele - to są nasi przyjaciele!)
Miejscowość w której znajduje się szkoła ma charakter rolniczy. Dzieci pochodzą z rodzin rolniczych i wiedzą jaką ilość środków chemicznych używa się w rolnictwie i ogrodnictwie. Celem projektu jest uświadomienie jaki wpływ ma to na środowisko życia owadów zapylających oraz wskazanie działań mających je chronić i wspomagać.
Przeprowadzono cykl miniwykładów nt. zapylaczy oraz form pomocy owadom, a także wirtualne warsztaty tworzenia hoteli dla owadów. Rezultatem tych działań było zaprojektowanie i wykonanie przez uczniów hoteli i czasowe umieszczenie ich w swoich ogrodach. Docelowo zostaną umieszczone na terenie ogrodu szkolnego rabaty z roślinami miododajnymi.

Szkoła Podstawowa w Świerzawie

(Adaptacja terenu przyszkolnego do zmian klimatu poprzez nasadzenie drzew)
Celem projektu jest zwiększenie bioróżnorodności fauny i flory w okolicy szkoły oraz ukazanie poprawy walorów estetycznych w wyniku takiego działania.

Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Udaninie
("Dbamy o zieleń = dbamy o klimat")
Projekt ma na celu kształtowanie osobistej odpowiedzialności u uczniów za zachodzące zmiany klimatyczne a także wskazanie związku miedzy przyrodą i klimatem.
Zaprojektowano i założono ogród przyszkolny wraz z miejscem na poletko badawcze.

„Niniejszy materiał został dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada wyłącznie fundacja Ekologiczna „ Zielona Akcja”Legnica”