Geofity Pogórza Kaczawskiego
Geo – ziemia, Fit – roślina, geofity czyli rośliny chowające się w ziemi. Są to rośloiny, które przez okres zimowy oraz częściowo wegetacyjny są ukryte w ziemi najczęściej z powodu okresowo zmniejszającego się natężenia światła, gdy liście drzew rozwiną się całkowicie, „Chowanie się” roślin może być spowodowane również kończącą się dostępną wodą a glebie w tych samych okresach wegetacji i powoduje, że rośłiny muszą przeczekać bez liści, pod ziemią, do czasu gdy woda i pozostałe warunki pozwolą na rozwinięcie żagla liściowego aby uruchomić słoneczną fabrykę. Na Pogórzu Kaczawskim gdzie występuje w iele wygasłych wulkanów co oznacza, że duża część terenu jest mocno pochylona lub gleby w wielu miejscach są słabe z powodu płytko występujących skał, duża część terenów pogórza nie jest użytkowana rolniczo oraz jest trudna do zasiedlenia. Dlatego też zachowało się stosunkowo dużo tereów, gdzie roślinność drzewiasta i zaroślowa wraz z towarzyszącymi geofitami jest bardzo bogatai można spotkać wiele rzadkich, cennych a czasem jednych z ostatnich w kraju rośłin czy zbiorowisk roślinnych w takiej skali. Dużej częśći tych roślin próżno szukać na niżu oraz równinach Polski a tym bardziej na Pomorzu czy Pojezierzu. Cała paleta wystęopujących tutaj roślin związana jest nie tylko z ukształtowaniem terenu ale i z warunkami wodnymi, klimatycznymi. Często warunki wodne, glebowe i ukształtowania terenu dają wyjątkową kombinację, która objawia się pod postacią wyjątkowych zbiorowisk roślinnych, jak np. murawy kserotermiczne, świetliste dąbrowy czy buczyny storczykowe, z których Pogórze Kaczawskie jest słynne i przyciąga rok rocznie coraz większe ilości turystów. Zbiorowiska te w dużej mierze składają się z geofitów o różnej specjalizacji, od roślin przypominających kaktusy, przez paprocie, storczyki, po rośliny bagienne czy pływajace w wodzie. Niektóre przebijają się już przez śnieg aby zacząć rosnąć, niektóre nie mają nawet milimetra zieleni w sobie i niemal całe schowane są pod ziemią a czasem widoczne są tylko ich kwiaty, niektóre też okradają swoich sąsiadów podczepiając się do nich swoimi korzeniami, a jeszcze inne nie mając zielonych liści pożyczają energię od grzybów.
Śnieżyca wiosenna | Zawilec gajowy |
Do najpospolitrzych geofitów należy zaliczyć: śnieżyczka przebiśnieg, śnieżyca wiosenna, zawilec gajowy, przylaszczka pospolita, gajowiec żółty, kokorycz pusta, jaskier różnolistny, podagrycznik pospolity, wiechlina gajowa, konwalia majowa, konwalijka dwulistna, kokoryczka wonna i wielkokwiatowa, dąbrówka rozłogowa, groszek wiosenny, czworolist pospolity, piżmaczek wiosenny, kopytnik pospolity, ziarnopłon wiosenny czy fiołek Reichenbacha, Barwinek pospolity, Ciemiernik zielony, Żywiec dziewięciolistny i wiele innych. Do nieco rzadszych i bardziej wyjątkowych zaliczają się: kokorycz wątła, gwiazdnica wielkokwiatowa, miodunka ćma, kuklik pospolity, przytulia Schultesa, przytulia leśna, turzyca cienista, turzyca orzęsiona i kupkówka Aschersona, śnieżyca wiosenna. Nieco później kwitną - lilia złotogłów, kruszczyk szerokolistny, kruszczyk siny i dzwonek pokrzywolistny. Można spotkać tutaj równeż storczyki: Buławnik wielkokwiatowy mieczolistny, Buławnik czerwony, Gnieźnik leśny, Kukułka bzowa, Kukułka plamista, Obuwik pospolity, Listeria jajowata, Storczyk męski, Storczyk błotny, Kruszczyk rdzawoczerwony, Podkolan biały, Kukułka szerokolistna, Kruszczyk błotny.
Storczyk męski | Kruszczyk błotny |
Buławnik wielkokwiatowy | Kukułka plamista |
„Niniejszy materiał został dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada wyłącznie fundacja Ekologiczna „ Zielona Akcja”Legnica”